Latem 2021 r. sprzedaż OxyContinu kwitła, choć firma farmaceutyczna produkująca "cudowny" lek przeciwbólowy była na ostatniej prostej przed ogłoszeniem bankructwa. Kilka miesięcy później premierę miał pierwszy odcinek serialu "Lekomania" ("Dopesick") zMichaelem Keatonem, który przedstawiał wstrząsające kulisy działalności Purdue Pharma izarabiania miliardów dolarów na ludzkiej tragedii. Nie ma wątpliwości, że OxyContin przyczynił się do wybuchu opioidowej epidemii wUSA. Arodzina Sacklerów, która kontrolowała Purdue Pharma, zamiast przeciwdziałać problemowi, robiła wszystko, by zwiększać swoje zyski.
"Panuje opinia, że amerykański wymiar sprawiedliwości wsprawach karnych funkcjonuje na dwóch poziomach. Ludzi ubogich idilerów narkotyków zamyka się wwięzieniach. Zkolei prezesom korporacji ibogaczom rzadko stawia się zarzuty, ajeśli już do tego dojdzie, nieczęsto są oni pozbawiani wolności" -czytamy wepilogu książki "Zabić ból" Barry’ego Meiera (wyd. Poradnia K), który został napisany specjalnie do polskiego wydania.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Iga Krefft przestała brać leki antydepresyjne. Opowiedziała o terapii i ciężkich chwilach
Meier wrócił do sprawy po dwóch dekadach. Swoją książkę napisał bowiem w2003 r., ale od tamtego czasu sytuacja zOxyContinem, Purdue Pharma irodem Sacklerów zmieniała się wzastraszającym tempie. Napływały kolejne pozwy, zawierane były kolejne ugody, zapadały kuriozalne (biorąc pod uwagę stawiane zarzuty) wyroki iwypłacano wielomilionowe odszkodowania. Tylko po to, by móc dalej zarabiać miliardy.
"Postępowanie upadłościowe Purdue Pharma pokazało, że wymiar sprawiedliwości wsprawach cywilnych również działa na dwóch poziomach. Jeśli ktoś jest bardzo bogaty izatrudnia wytrawnych prawników, atakich mieli Sacklerowie, może nagiąć system na swoją korzyść. Dzięki pieniądzom można zawrzeć transakcję ikupić sobie ochronę" -dodaje Meier.
Cudowne kłamstwo
Euforia, senność, nudności, zaparcia, trudności zoddawaniem moczu, wysypka, zaczerwienienie skóry, zawrót głowy iwahania emocjonalne. To najczęściej występujące skutki uboczne przyjmowania oksykodonu, związku chemicznego odpowiadającego za działanie OxyContinu. "Cudownego" leku przeciwbólowego od Purdue Pharma, który był nie tylko niesłychanie skuteczny, ale przede wszystkim miał nie uzależniać. Liczne publikacje, filmy dokumentalne iświetny serial zMichaelem Keatonem ("Lekomania" do obejrzenia na Disney+) przekonują, że koncern rodu Sacklerów zbudował potęgę OxyContinu na kłamstwie.
Cała kampania marketingowa zudziałem opłaconych lekarzy, fabrykowaniem wyników badań itd. dawała jasny przekaz, że lek jest silny, skuteczny, ale bezpieczny. Tymczasem wiele wskazuje na to, że OxyContin nie tylko uzależniał, ale doprowadził utysięcy osób do śmiertelnego przedawkowania. Ainnych popychał do zażywania heroiny iinnych narkotyków, co również prowadziło do tragedii. Według statystyk opioidy (w tym silne leki przeciwbólowe, ale też heroina) wostatnich latach odpowiadały wUSA za ponad 67 proc. śmierci zprzedawkowania. Na drugim miejscu jest kokaina (20 proc.).
Materiały prasowe Serial "Lekomania" ("Dopesick") opowiada o wpływach rodziny Sacklerów na epidemię opioidowąŹródło: Materiały prasowe
Barry Meier, dziennikarz "New York Timesa", zdobywca Nagrody Pulitzera, wspomina wswojej książce o250 tys. Amerykanów, którzy wlatach 1999-2017 zmarli zpowodu przedawkowania leków przeciwbólowych wydawanych na receptę. OxyContin nawet wdawce przepisywanej przez lekarza okazał się silnie uzależniający. "Koncern miał tego świadomość, jednak zataił prawdę przed amerykańską Agencją Żywności iLeków, lekarzami ipacjentami, czerpiąc ogromne zyski ze sprzedaży OxyContinu" -dowodzi Meier.
Robi się gorąco
Pierwsze czarne chmury nad Purdue Pharma zebrały się już w2001 r. Koncern farmaceutyczny oczywiście wypierał się, że jest współodpowiedzialny za wybuch epidemii opioidowej, ale wpłacenie 10 mln dol. na rzecz przeciwdziałania narkomanii w2004 r. (dzięki temu nie doszło do procesu) było jasnym sygnałem, że firma rodu Sacklerów nie gra do końca czysto.
O tym, jak bardzo, opinia publiczna przekonała się trzy lata później, gdy doszło do zawarcia ugody na jedną znajwiększych kwot whistorii amerykańskich koncernów farmaceutycznych. Purdue Pharma zgodziła się zapłacić 600 mln dol. za wprowadzanie wbłąd opinii publicznej oryzyku uzależnienia OxyContinem. Do tego trzy osoby ze szczytu władzy wfirmie (w tym ówczesny prezes Michael Friedman) musieli zapłacić łącznie 34,5 mln dol. Atrzy kolejne zostały skazane na 400 godzin prac społecznych. Wszystko to wsytuacji, gdy potencjalnie tysiące osób uzależniało się od OxyContinu iumierało zprzedawkowania leku, który wefekcie przyniósł firmie miliardowe zyski.
Zawarcie historycznej ugody ani nie rozwiązało problemu epidemii, ani tym bardziej nie przeszkodziło producentowi OxyContinu sprzedawać swojego leku. Co prawda wkolejnych latach zdarzały się nowe pozwy iwypłaty wramach ugody (2015 –24 mln dol. dla stanu Kentucky, 2019 –270 mln dol. dla Oklahomy). Ado 2019 r. aż 36 stanów walczyło osprawiedliwość zkoncernem. Jednak dopiero ogłoszenie bankructwa iodsunięcie od władzy wPurdue Pharma rodu Sacklerów teoretycznie mogło coś zmienić.
Teoretycznie, gdyż wpraktyce "postępowanie upadłościowe było ostatnim aktem tego żałosnego spektaklu –tym, który dał pewność, że gdyby ujawniono prawdę, pozostałaby ona bez żadnych konsekwencji".
Kosztowna tarcza
Po ponad 20 latach od pierwszych czarnych chmur los Purdue Pharma wydawał się przesądzony. Firma musiała ogłosić bankructwo, co wrzeczywistości oznaczało zmianę nazwy ikierownictwa. Rodzina Sacklerów, która kontrolowała większościowe udziały od 1952 r., musiała usunąć się wcień. Iprzy okazji doznać symbolicznej kompromitacji, gdyż nazwisko Sackler miało zniknąć znazw itablic muzeów, szpitali czy ośrodków akademickich, które przez lata przyjmowały miliony dolarów wsparcia od kontrowersyjnych filantropów. Mowa onajbardziej prestiżowych obiektach na świecie takich jak muzeum Guggenheima wNowym Jorku czy paryskim Luwrze.
Materiały prasowe Poradnia KŹródło: Materiały prasowe
Upadłość Purdue Pharma oznaczała także wypłacenie 6mld dol., które miały trafić do ofiar fałszywego marketingu ("cudowny lek, który nie uzależnia"), na finansowanie programów antynarkotykowych itp. Szacuje się, że pozwy przeciwko firmie złożyło ok. 138 tys. osób, które mogą liczyć na odszkodowania wwysokości od 3,5 tys. do 48 tys. dol. (14 tys. -193 tys. zł).
Sprawa bankructwa była przedmiotem rozpraw sądowych od kilku lat imiała swój finał pod koniec maja 2023 r. Wcześniej prawnicy Sacklerów robili wszystko, by ugoda, która musiała dać ich klientom mocno po kieszeni, była jednocześnie zabezpieczeniem na przyszłość.
Efekt był taki, że Sacklerowie musieli udostępnić 30 mln dokumentów, które potencjalnie mogą zawierać obciążające dowody, ale zgodnie zumową -nie można ich użyć wprzyszłych procesach cywilnych. Innymi słowy, za 6mld dol. kupili sobie nietykalność ispokojną przyszłość wniewyobrażalnym luksusie. Bo choć utracona kwota wydaje się astronomiczna, to zraportu państwowej komisji wynika, że do niedawna Sacklerowie mieli łącznie 11 mld dol.
Jakub Zagalski, dziennikarz Wirtualnej Polski
W tekście wykorzystano fragmenty książki "Zabić ból. Imperium oszustwa ikulisy epidemii opiatowej wUSA" Barry Meier (tłum. Dorota Pomadowska), która ukazała się nakładem wyd. Poradnia K.
W najnowszym odcinku podcastu "Clickbait" masakrujemy szokującego irozseksualizowanego "Idola" od HBO, znęcamy się nad Arnoldem Schwarzeneggerem ijego Netfliksowym "FUBAR-em" i, dla równowagi, polecamy najlepsze seriale wszech czasów. Możesz nas słuchać na Spotify, wGoogle Podcasts, Open FM oraz aplikacji Podcasty na iPhonach iiPadach.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
